Facebook και Instagram: Οι αναρτήσεις μας πλέον εκπαιδεύουν την Τεχνητή Νοημοσύνη – Τι αλλάζει και γιατί μας αφορά
Γράφει ο Χριστόφορος Παναγιωτούδης
Η Meta αποκαλύπτει τη νέα της στρατηγική, και τα δεδομένα μας μπαίνουν στο παιχνίδι της εκπαίδευσης ΑΙ.
Εισαγωγή
Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης περνούν σε μία νέα εποχή. Η Meta, η μητρική εταιρεία πίσω από τα Facebook, Instagram και WhatsApp, ανακοινώνει πως οι δημόσιες αναρτήσεις των χρηστών θα χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των ΑΙ μοντέλων της. Πρόκειται για μια εξέλιξη που προκαλεί εύλογες ανησυχίες, ερωτήματα περί ιδιωτικότητας και μια νέα φάση στη σχέση χρήστη – τεχνολογίας.
Ποια δεδομένα χρησιμοποιούνται;
Η Meta διευκρινίζει ότι:
-
Μόνο το δημόσιο περιεχόμενο (δηλαδή οι αναρτήσεις που δεν είναι περιορισμένες σε φίλους ή followers) χρησιμοποιείται για εκπαίδευση.
-
Περιλαμβάνονται φωτογραφίες, λεζάντες, σχόλια και περιγραφές.
-
Δεν χρησιμοποιούνται ιδιωτικά μηνύματα ή περιεχόμενο που προορίζεται μόνο για φίλους.
Ωστόσο, οι χρήστες δεν ειδοποιούνται με ξεκάθαρο τρόπο στην εφαρμογή – γεγονός που έχει προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις.
Γιατί γίνεται αυτό;
Η Meta αναπτύσσει δικά της γενετικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, όπως το LLaMA (Large Language Model Meta AI), αλλά και image generators και avatars βασισμένα σε πραγματικά δεδομένα.
Οι στόχοι:
-
Δημιουργία εξυπνότερων chatbots και βοηθών.
-
Ανάπτυξη εργαλείων παραγωγής περιεχομένου (όπως εικόνες, βίντεο, κείμενα).
-
Προσωποποιημένες AI εμπειρίες για διαφήμιση και ψυχαγωγία.
Πρακτικά, η Meta προσπαθεί να χτίσει τον δικό της ChatGPT – με φωτογραφίες.
Τι σημαίνει αυτό για τον χρήστη;
Θετικά:
-
Πιο έξυπνες λειτουργίες στις εφαρμογές (π.χ. AI φίλτρα, αυτόματες περιγραφές, avatars).
-
Βελτιωμένο AI περιεχόμενο (π.χ. Meta AI στα DMs).
-
Προηγμένες υπηρεσίες για δημιουργούς περιεχομένου.
Αρνητικά:
-
Ανησυχίες για ιδιωτικότητα και έλεγχο δεδομένων.
-
Ασαφής διαφάνεια ως προς το πού και πώς χρησιμοποιούνται οι πληροφορίες.
-
Οι χρήστες δεν μπορούν (εύκολα) να εξαιρεθούν από την εκπαίδευση των μοντέλων.
GDPR, Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και Αντιδράσεις
Στην Ευρώπη, η εφαρμογή του GDPR επιτρέπει στους χρήστες να ασκήσουν δικαίωμα εναντίωσης ("opt-out"). Η Meta παρέχει σχετική φόρμα αντίρρησης στα Κέντρα Βοήθειας, αλλά:
-
Είναι δύσκολη στην πρόσβαση.
-
Δεν εμφανίζεται μέσα στην εφαρμογή.
-
Χρειάζεται αιτιολόγηση από τον χρήστη για την εξαίρεσή του.
Ο Ιρλανδικός Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων έχει ξεκινήσει έρευνες, ενώ οργανώσεις προστασίας δεδομένων όπως το NOYB (None of Your Business) του Max Schrems έχουν απειλήσει με νομικές κινήσεις.
Μια παγκόσμια τάση ή μεμονωμένη στρατηγική;
Η Meta δεν είναι μόνη της. Αντιθέτως:
-
Η Google χρησιμοποιεί δεδομένα Gmail και YouTube για την εκπαίδευση του Gemini.
-
Η OpenAI έχει κατηγορηθεί για εκπαίδευση με περιεχόμενο χωρίς άδεια.
-
Το TikTok δοκιμάζει μοντέλα δημιουργίας βίντεο με βάση user content.
Όλα δείχνουν ότι μπαίνουμε στην εποχή όπου το “public” σημαίνει “training data”.
Πώς να προστατέψεις τον εαυτό σου
-
Αναθεώρησε τις ρυθμίσεις απορρήτου: Κράτα τις αναρτήσεις σου ως “Φίλοι” ή “Μόνο εγώ”.
-
Μη δημοσιεύεις φωτογραφίες ή πληροφορίες που δεν θέλεις να αναλυθούν από ΑΙ.
-
Επισκέψου το Κέντρο Βοήθειας της Meta και κάνε αίτηση για εξαίρεση (ιδίως αν είσαι κάτοικος Ε.Ε.).
-
Μείνε ενημερωμένος: Οι πολιτικές αυτές αλλάζουν συχνά και αθόρυβα.
Συμπέρασμα: Πού πάμε από εδώ;
Η μετάβαση της Meta προς έναν κόσμο όπου το user-generated content τροφοδοτεί την Τεχνητή Νοημοσύνη φαντάζει αναπόφευκτη. Ενώ τα τεχνολογικά οφέλη είναι εντυπωσιακά, η έλλειψη διαφάνειας και ενεργού συναίνεσης των χρηστών δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο.
Η ευθύνη βαραίνει πλέον τους χρήστες, τις ρυθμιστικές αρχές και τις ίδιες τις πλατφόρμες. Το στοίχημα; Να εξισορροπηθεί η καινοτομία με την προστασία της ατομικής ελευθερίας και ιδιωτικότητας.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου